Wieki średnie – wieki ciemne. Rycerze, zamki, wojny, bitwy i zabobony. Feudalizm i łacina. Skojarzeń ze średniowieczem jest wiele. Niektóre prawdziwe, inne niekoniecznie. Wokół średniowiecza narosło również sporo mitów, które głównie dotyczą sfery zdrowia i czystości. Podczas prelekcji „Wstęp do średniowiecza” przeprowadzonej w konwencji pytanie-odpowiedź (Q & A) przez Nito mogliśmy dowiedzieć się nie tylko o podstawowych faktach z epoki, ale również o mniej znanych ciekawostkach. Nito, czyli Małgorzata Karaśkiewicz jest studentką historii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu i członkinią Poznańskiego Towarzystwa Miłośników Tolkiena „Drużyna Pyrlandii”.
Spotkanie przeprowadzono w ramach cyklu „Sagitta przez wieki”. Pytania zadawali członkowie i sympatycy „Strzały”- „Sagitty”.
Pytania dotyczyły różnorodnych tematów i zagadnień: od powstania państwa Piastów (kwestia Polan – czy istniało takie plemię?), przez pytania o podatki w średniowieczu (najciekawsze i najdziwniejsze podatki), po pytania dotyczące życia i społeczeństwa tamtej epoki (kwestia higieny w średniowieczu). Nito płynnie przechodziła z jednego pytania do drugiego. Prelegentka opowiedziała nam o współczesnym odbiorze kronik (Galla Anonima, Kadłubka, Długosza), zapytano o Bolesława Zapomnianego, o seks oraz rolę kobiet w średniowieczu. Zmierzono się z mitem Wielkiej Lechii i kwestią Turbosłowian. Spotkanie trwało półtorej godziny.
Po głównej części spotkania, podczas której Nito odpowiadała na przygotowane pytania, uczestnicy poruszyli dodatkowe tematy, które ich interesowały, np. pytano, jakie państwo średniowieczne było najbogatsze, czy zachowały się jakieś przepisy kulinarne i czy w średniowieczu bano się rekinów. Nito zaczarowała nas swoją opowieścią o średniowieczu! Sądzę, że każdy uczestnik mógł dowiedzieć się trochę o tej epoce w różnych aspektach i było to ciekawym przeżyciem. Średniowiecze jest epoką zmistyfikowaną, towarzyszą jej mity i czarne legendy, z którymi rozprawiliśmy się na spotkaniu. Wiele z tych legend stworzono w kolejnych epokach (renesansie i oświeceniu). Warto samemu zapoznać się z tematem, szczególnie, że Nito przygotowała listę lektur dla chętnych:
- B. Kürbis, Myśli i nauka Mistrza Wincentego zwanego Kadłubkiem, 1980,
- E. Skibiński, Antyk w Kronice polskiej Anonima tzw. Galla i w translacji Świętego Mikołaja tzw. Mnicha z Lido jako problem badawczy, Studia Europae Gnesnensia, t. 6, 2012,
- T. Jasiński, Kronika Polska Galla Anonima w świetle unikatowej analizy komputerowej nowej generacji, 2011,
- Archaeologia versus historiam – historia versus archeologiam czyli jak wspólnie poznawać średniowiecze, red. M. Brzostowicz, M. Przybył, D. A. Sikorski, 2012,
- G. Labuda, Mieszko II król Polski (1025-1034). Czasy przełomu w dziejach państwa polskiego, 1992,
- J. Kowalski, Średniowiecze. Obalanie mitów. Podręcznik bojowy, 2019,
- C. Brooke, Europa średniowieczna 962-1154, 2001,
- Rozkwit średniowiecznej Europy, red. H. Samsonowicz, 2001,
- M. McCormick, Korzenie gospodarki europejskiej 300-900, 2007,
- J. Topolski, Narodziny kapitalizmu w Europie XIV-XIII w., 1965,
- H. Łowmiański, Początki Polski t. 3, 1967,
- Św. Bernard z Clairvaux, Pochwała nowego rycerstwa. Księgi penitencjarne – dostępne w publicznej domenie,
- Apicjusz, O sztuce kulinarnej, 2012.
Prelekcja w formie słuchowiska dostępna będzie na Kanale Miłośników Fantastyki (od 15 lipca):